Overblog
Suivre ce blog Administration + Créer mon blog
21 février 2015 6 21 /02 /février /2015 19:18

 

AkhnatenFoto.jpg

Ik ben al sedert jaren verwoed fan van zowel Philip Glass (van zijn opera’s en symfonische muziek tot zijn samenwerking aan Leonard Cohen’s Book of Longing) als van Walter Van Beirendonck (van zijn T-shirts tot zijn wintertruien). Bovendien hou ik erg van de klankkleur van een contratenorstem en met het continuo van de hypnotiserende muziek van Glass nog nagalmend in mijn hoofd (hoewel intussen nog naar een opname van PSG-Chelsea gekeken en dan heerlijk geslapen) valt hier nauwelijks een uitgebalanceerde en weloverwogen tekst te verwachten.

 

Eerst even wat geschiedenis dan maar, om op te warmen. Glass componeerde Akhnaten in 1983 in opdracht van de Opera van Stuttgart. Het is zijn derde opera in een cyclus over drie historische figuren: eerst Einstein on the Beach, dan Satyagraha (over Gandhi), en uiteindelijk Akhnaten.

Akhnaten is de naam die Farao Amenhotep IV zichzelf in 1375 voor onze tijdrekening toekent. Akhnaten is revolutionair: hij maakt komaf met het legertje goden dat de Egyptenaren hadden verzonnen. Vanaf nu is er slechts één god: Aten, de zonneschijf. Akhnaten zou zo de grondlegger van het monotheïsme kunnen zijn, een wereldhervormer. Na Akhnatens dood (Akhnaten regeerde maar zeventien jaar) hervalt echter ‘het volk’ in de oude gebruiken, zijn revolutionaire ideeën verdwijnen in de mist van de geschiedenis: in de latere Egyptische geschriften wordt hij zelfs als ‘de crimineel’ beschreven. Vanaf onze 19deeeuw wordt farao Akhnaten weer actueel, namelijk door de ontdekking van het graf van zijn zoon Toetanchamon. Zijn vaderschap van Toetanchamon werd via DNA-test bewezen in 2010, de moeder van Toetanchom was Kiya, de eerste vrouw van Akhnaten. Nefertiti was zijn tweede vrouw, zij hadden zes dochters.

 

Philip Glass en zijn drie kompanen-librettisten baseerden zich voor deze opera op authentieke teksten: een gedicht van Akhnaten zelf (uit het Egyptische Dodenboek), evenals van decreten en brieven uit de zogenaamde Amarnaperiode (de zeventien jaar waarin Akhnaten regeerde). De teksten worden, ook in de huidige uitvoering door de Vlaamse Opera, deels in het Egyptisch, deels in het Akkadisch en het Bijbels Hebreeuws geciteerd. Op verzoek van Glass wordt de tekst van de Schrijver gesproken in de taal van het land van de uitvoering, hier dus in het Nederlands. In deze uitvoering worden de drie bedrijven herverdeeld: de pauze vindt plaats na de tweede scene van het tweede bedrijf. Of de duidelijke dissonanten tijdens de ouverture zo door Glass gewild werden moet eens iemand anders uitzoeken, ik kon ze alleszins op diverse YouTube uitvoeringen of op cd en Spotify niet terugvinden: mij leken ze volledig aan de uitvoerders toe te schrijven, wat nauwelijks denkbaar zou mogen zijn.

 

De opera begint bij de begrafenis van Akhnatens vader Amenhotep III, loopt door via de kroning van Akhnaten; pas in een derde scène komt Akhnaten eindelijk zelf aan het woord, de opera is dan al ruimschoots een half uur aan de gang. Na de heroïsche en mannelijke koorzangen werkt de contratenor van Akhnaten erg verrassend – Nefertiti, vertolkt door een mezzosopraan, heeft een lager stemtimbre dan haar farao.

In een tweede bedrijf (door de pauze onderbroken na een liefdesduet tussen Akhnaten en Nefertiti) beschrijft de opera het hoogtepunt van de regeerperiode van Akhnaten en Nefertiti, gevolgd door een hymne aan de enige god Aton, gezongen in het Nederlands.

In een derde bedrijf lijkt alles in het paleis peis en vree voor de farao en zijn gezin, maar het rijk van Akhnaten is omsingeld door vijanden, het paleis wordt verwoest, de koninklijke familie vermoord. Uiteindelijk keert de opera zich naar de huidige tijd: de Schrijver is een toeristengids geworden, uit een gidsboekje leest hij een paragraaf voor waaruit blijkt dat van de prachtige tempels en paleizen van Akhnaten nog nauwelijks een ruïne overblijft.

Glass eindigt met een epiloog waarin de geesten van Akhnaten, Nefertiti en Koningin Tye (de moeder van Akhnaten) tussen de ruïnes van hun paleis dwalen. De carnavaleske rouwstoet uit het eerste bedrijf komt weer opdagen. Muzikaal eindigt deze derde opera uit de cyclus met de eerste lijnen uit de ouverture van Einstein on the Beach, zo rondt Glass zijn werk mooi af.

 

Komaan nu, een beetje moed en een evaluatie! Laat ons even die dissonanten uit de ouverture vergeten, want daar ben ik nog steeds niet gerust in. Verder kan hier alleen maar lof klinken: Antwerpen en Gent tonen waarin een klein operagezelschap groot kan zijn.

 

Decorbouwer en regisseur Nigel Lowery liet zich voor de achtergrond inspireren door de houtgravures van Frans Masereel: het paleis van zonaanbidder Akhnaten staat er donker en dreigend bij, de slogan FOREVERaan de kroonlijst lijkt eerder op een banvloek dan op een hoopgevende religieuze slogan. Links en rechts van het podium staan als totems twee figuren die zo uit een schilderij van Fred Bervoets kunnen komen, tijdens de voorstelling spookt ook de naam Paul van Ostaijen voortdurend door mijn hoofd. Tegen deze omineuze achtergrond dagen dan de knallers van kostuums van Van Beirendonck op, wat heeft die man zich tijdens het ontwerpen zitten amuseren – en laat dat alsjeblief niet denigrerend klinken - hiermee kan je ongegeneerd naar Parijs en Londen. Naargelang de opera vordert vermindert uiteraard de bevreemding, maar pas na de pauze trekt Van Beirendonck alle registers open. Het ballet van de zes dochters is fabelachtig, alle lof dus ook voor choreograaf Hosseinpour.

 

Opera zou eigenlijk geen wintersport mogen zijn: niet alleen moet je het voortdurende gehoest en geproest van medetoeschouwers doorstaan, ook zangers lijden aan verkoudheden: voor de rol van Amon werd vanavond naast het podium gezongen door koortenor Stephan Adriaens, en geacteerd door de originele zanger, Adam Smith. Dat verliep vlekkeloos, zoals dat wel meer gebeurt, operazangers zijn professionals. Kai Rüütel zong een mooie Nefertiti, en contratenor Tim Mead (soms nogal aan de diepe kant, dat wel) deed het uitstekend als de zonnekoning.

Het koor van de Vlaamse Opera deed het gewoon prachtig, het orkest (laat me nu toch die paar valse noten uit m’n kop zetten) eveneens. Dirigent Titus Engel kwam, gehuld in een creatie van Walter Van Beirendonck, een enthousiast publiek bedanken.

 

Voilà, het is uitgetikt en herlezen, en nog wervelt Philip Glass door mijn hoofd. De Vlaamse Opera heeft zich, in weerwil van alle financiële en andere bekommernissen, van zijn beste kant laten zien. Zolang ‘we’ (ik spreek al als een voetbalsupporter) zulke uitvoeringen kunnen blijven brengen (en er volle zalen voor krijgen), en zolang Van Beirendonck blijft ontwerpen (kijk maar naar de prachtige oranje outfits van de Antwerpse stadswerkers, allemaal authentieke Van Beirendoncks!) is alle hoop nog niet verloren.

René HOOYBERGHS

18 februari 2015

 

Akhnaten

Philip Glass

Opera in drie bedrijven, libretto van de componist i.s.m. Shalom Goldman, Robert Israel en Richard Riddell, met zangteksten geselecteerd uit originele bronteksten door Shalom Goldman.

Eerste uitvoering: Oper Stuttgart, 24 maart 1984

*

Muzikale leiding: Titus Engel

Regie en decor: Nigel Lowery

Choreografie: Amir Hosseinpour

Kostuums: Walter Van Beirendonck

*

Akhnaten: Tim Mead, contratenor

Nefertiti: Kai Rüütel, mezzosopraan

Queen Tye: Mari Moriya, sopraan

Horemhab: Andrew Schroeder, bariton

Amon: Stephan Adriaens (i.p.v. Adam Smith), tenor.

Amenhotep (de verteller/schrijver): Geert Van Rampelberg

*

(Uitvoering van 17 februari 2015, Vlaamse Opera Antwerpen. Opvoeringen in Gent op 4, 6, 8 en 10 maart.)

Zie ook de bijdrage van Guido Lauwaert:

http://mededelingen.over-blog.com/article-philip-glass-akhnaten-125537734.html



Partager cet article
Repost0
16 février 2015 1 16 /02 /février /2015 16:28

 

philip-glass.jpg

Philip Glass’ vader was platenhandelaar. De zoon had maar te kiezen. Al vroeg leerde hij daardoor vele muziekgenres kennen. Aanvankelijk blokte Glass [1937] wiskunde en filosofie. Aan het eind van de jaren ’50 studeerde hij bij Steve Reich in New York en later bij Darius Milhaud en Nadia Boulanger. Na wat geschipper koos hij voor de minimal music, een stroming waarvan hij een van de grondleggers was. Zijn bekendste werk is de opera Einstein on the Beach  [1975]. Zij derde opera is Akhnaten [1983]. Vrijdag 13 ging hij met een nieuw kleedje de wereld in, in de Antwerpse opera.

Trilogie
Tussen de genoemde opera’s zit Satyagraha  [1980], draaiend rond Gandhi [in Zuid-Afrika]. Samen vormen zij een trilogie, geënt op drie historische figuren. Ze zijn de vingerafdrukken van Glass. Einstein als natuurkundige en filosoof, Gandhi als advocaat en politicus en Akhnaten als theoloog en socialist [avant la lettre]. Een aantal historici kiezen voor de naam Akhnaton. Hoe de schrijfwijze ook luidt, hij is een minder bekende farao, maar de vader van een heel wat beroemder en nochtans historisch minder boeiender farao, Toetankhamon, geboren als Toetankhaton. Hij heeft zijn bekendheid vooral te danken aan de ontdekking van zijn rijkelijk gevulde, niet geplunderde grafkelder.
Een mooie driehoek, Einstein, Gandhi en Akhnaten. Iets te mooi, muzikaal gezien. Het is een gelijkzijdige. Als je één zijde kent, kent je ze alle drie. Het maakt dat de muziek over het randje van déjà vu hangt. Zijn collega’s in het genre verrassen meer. Vooral de al eerder genoemde Steve Reich en ja, zelfs de Nederlandse componist Louis Andriessen. De laatste geen zuiver componist in de leer van het genre, maar zijn muziek is er wel sterk door beïnvloed. Haast even sterk als door die van de componist Igor Stravinsky.

Bombastisch spektakel
Philip Glass is een goedaardige piekeraar. Dat hij boeddhist werd vindt zijn oorsprong in het contact met de Indiase klassieke muziek, en van daaruit de denkpiste om verlost te worden van lijden en agressief gedrag. Die overtuiging zit in zijn muziek. Meestal wordt die met de volumeknop voluit de kamer in geslingerd, terwijl die net heel zacht door de ruimte moet zweven. Aanleiding geeft tot een transcendente meditatie.
In de uitvoering van de Vlaamse opera werd door de Zwitserse dirigent Titus Engel gekozen voor de woeste golf. Samen met de regie & het decor van Nigel Lowery, de choreografie van Amir Hosselpour en de kostuums van Walter Van Beirendonck, is het geheel een bombastisch spektakel geworden. Niks bescheidenheid of een moment van intimiteit. De heren mogen dan wereldberoemd in eigen kring zijn, voor deze enscenering hebben ze er met hun goedkoopste klak naar gegooid.

Onderstel draaimolen
Het centrale decorstuk is een mix van een tempel, een paleis en een mausoleum. Hij ruikt naar Frans Masereel, Fritz Lang [Metropolis] en Sergei Pavlovich Diaghilev. Dat bovendien om de tien minuten wat rondjes draait. Door de overdaad groeit de indruk dat het onderstel van een draaimolen voor een goed prijsje is gehuurd van een foorkramer, er wat paalwerk werd op gemonteerd, waartegen wat planken werden geslagen. Het achterdoek verbeeldt een sterrenhemel, aangevuld met nieuw verzonnen planeten en krolse symboliek. De kostuums zijn ronduit infantiel. De zonnesteek van de farao naar wie de opera is genoemd, de zon als schijf in plaats van bol, wordt door de modemaker verbeeld door een jongedame met een ronde schijf voor het bovenlichaam. Enkele keer paradeert zij heen en weer op spitsen.
Nu zit er in het libretto weinig evolutie. Bij Glass gaat het eerder om een mystieke ervaring. Geen spoor ervan te vinden in de nieuwe productie van de Vlaamse opera. Waar het duidelijk om ging was dat de drie goden, Titus Engel, Nigel Lowery en Walter Van Beirendonck tegen elkaar op wilden blinken. Dat is ze gelukt, weliswaar ten nadeel van een beklijvende en boeiende operaervaring. Dat de ‘Egyptische opera’ van Philip Glass werd misbruikt is over de top, maar het scheelt niet veel.

Mooi samenspel
De jonge ploeg dansers en zangers samen met de koorleden en de muzikanten valt niets te verwijten. Ze geven stuk voor stuk en in mooi samenspel warmte en weelde aan de voorstelling. En is het eerste deel zuiver een exposé op de theologische filosofie van de farao, het tweede deel is het verval ervan, omgezet in het verjagen van de koninklijke familie, zowel uit zijn nieuwe hoofdstad als de verwoesting van zijn mening, ten bate van een terugkeer naar de klassieke religie en politiek, die door het fanatisme waarmee Akhnaten zich beet in zijn zonneschijfcultus [aton], in plaats van de goeie ouwe zon als bol [amon] al te lang verwaarloosd werd. Met als gevolg een staat die economisch en militair op instorten stond.
De actie van het tweede deel, die de regisseur niet kon negeren, redt de voorstelling. Maar hiermee is voor de productie geen grote toekomst weggelegd. Na de laatste opvoering verdwijnt die in een zolderkast en worden de kostuums aan een school geschonken, die ze naar hartenlust mag verknippen voor een eindejaarproductie waarin er flink kan, nee moet gelachen worden. Tenzij meneer Van Beirendonck denkt dat hij de kunst van de mode een nieuwe boost heeft gegeven. En met hem een aantal volgelingen van de vermeende goeroe.

Geen garantie
Akhnaten  is een productie zijn geld niet waard. Het zoveelste bewijs dat een mix van beroemde namen niet garant staat voor een topprestatie. Nochtans kan de Vlaamse Opera er leveren. Meer dan één per seizoen. Maar dan zal het toch met een intendant moeten gebeuren die boven de middelmaat uitstijgt.

Guido LAUWAERT

AKHNATEN – componist Philip Glass –te zien in Antwerpen en Gent – www.operaballet.be

Partager cet article
Repost0
25 octobre 2014 6 25 /10 /octobre /2014 16:10

 

Peter-Benoit.png

Op vrijdag 31 oktober vindt in de Sint-Joriskerk aan het Mechelseplein te Antwerpen een concert plaats met muziek van François-Joseph Fétis en diens leerling Peter Benoit. In een eerste deel wordt de Plechtige Optocht, de ouverture tot het Drama Christi, van Peter Benoit (1834-1901) gebracht. Deze compositie werd door hem geschreven in 1871 ter gelegenheid van de inwijding van de reeks muurschilderingen van Guffens en Swerts in de Sint-Joriskerk.

Francois-Joseph-Fetis.pngIn een tweede deel wordt de Messe de Requiem van Joseph-François Fétis (1784-1871) uitgevoerd. Dit monumentale stuk werd op 24 oktober 1850 gecreëerd op een rouwplechtigheid voor koningin Louise-Marie d'Orléans, de echtgenote van Leopold I. Louise-Marie was op 9 augustus 1832 gehuwd met de eerste Belgische koning, de 22 jaar oudere Leopold I, maar ze zou op 11 oktober 1850 in Oostende overlijden aan de gevolgen van tuberculose. Ze was toen pas 38 jaar oud. Louise-Marie werd op 17 oktober begraven in de Onze-Lieve-Vrouwekapel in Laken en toen werd een eerste - onvoltooide - versie van dit stuk gebracht. Nog een week later, op 24 oktober, was er dan in de Sint-Goedelekathedraal in Brussel een officiële service funèbre en het is bij die gelegenheid dat de dodenmis van Fétis voor het eerst uitgevoerd werd in zijn definitieve en huidig gekende versie.

Het concert in de Sint-Joriskerk wordt uitgevoerd door het Metropolis Symfonie Orkest; het Metropolis Koor; het Arenbergkoor Leuven; de sopraan Anne Cambier; de alt Inez Carsauw; de tenor Mauricio Villanueva Espinosa; de bariton Joris Stroobants en de orgelist Erwin Van Bogaert. De dirigent is Jaak Gregoor. Het concert begint om 20.00 uur.

Toegangskaarten aan de prijs van €15 kunnen telefonisch in voorverkoop besteld worden bij Johan Vercoutere op het nummer 0497 21 48 31.

Partager cet article
Repost0
5 octobre 2014 7 05 /10 /octobre /2014 01:40

 

Judith-Ermert.jpg

Judith Ermert

Ontmoetingen, warme puzzelstukken van kennis en inzicht die in elkaar vallen, meer en meer vervolledigen zij het leven. ‘Serendipity’ is dan soms het woord dat onvertaalbaar op stembanden verstilt, onvertaalbaar als muziek die bij de strot grijpt, en meeneemt naar een niet-talige werkelijkheid.

Judith Ermert (° Siegen 1974) aanhoorde ik de eerste maal in Zaal 7 te Berchem. Op het programma stond werk van Paul Hindemith en de Sonate voor cello en piano opus 19 van Sergej Rachmaninov. Mijn romantische ziel werd toen overladen door dat meesterwerk van Rachmaninov. In die mate zelfs dat ik met deze bevlogenheid geen weg wist en de dag erop naar de eerste de beste platenzaak vloog om, op aanraden van Judith de cd van Mischa Maisky te kopen. Met deze cello-grootmeester die Judith als “uitermate inspirerend! “ betitelde, werkte zij samen. Hindemith, minder toegankelijk voor mijn ongeschoolde oren, bekoorde me later toen haar cd, een grandioos eerbetoon aan deze Duitse componist verscheen, een cd die internationaal op mooie recensies werd onthaald en waarvan ik enkele delen steeds opnieuw beluister. Componist Wilfried Westerlinck was even lovend in zijn artikel dat op 23 oktober 2013 op de blog Mededelingen van CDR verscheen.(1)

Zij studeerde aan de Folkwang Hochschule in Essen bij Young- Chang Cho en Christoph Richter en aan het Royal Northern College of Music in Manchester in de prestigieuze klas van Ralph Kirshbaum. Op 26-jarige leeftijd volgde een benoeming als solo cello van het Brussels Philharmonic.

Op 27-jarige leeftijd – il faut le faire – werd ze docente aan het Koninklijk Conservatorium van Gent, waar ze aan het hoofd staat van een internationale celloklas. Ze geeft eveneens masterclasses over de hele wereld en is vicevoorzitter van ESTA in Vlaanderen.(2) Met verschillende radiozenders werkte zij samen en internationaal treedt zij regelmatig op als soliste o.a met Severin von Eckardstein, laureaat Koningin Elisabeth wedstrijd 2003.

Twee wondermooie cello concerti staan voor 2015 op het programma: opus 129 van Schuman en Edward Elgar’s opus 85.

Judith-Ermet-2.jpg

De cello, een instrument dat einde de achttiende eeuw de viola da gamba verdrong, heeft een brede, donkere klankkleur en warme diepgang. Judith Ermert bespeelt een cello gebouwd door Andrew Finnigan en Pia Klaembt in Bremen.

Lyrische virtuositeit, speelse vreugde gecombineerd met Duitse ernst zijn zowat de kernwoorden waarmee men Judith Ermert beslist moet lauweren. Een dame die stevig in haar muzikale schoenen staat met een bewonderenswaardige, sierlijke terughoudendheid; een eigenschap die alleen voor de groten is weg gelegd.

Frank DE VOS

  1. http://mededelingen.over-blog.com/article-muzikaal-eerbetoon-aan-hindemith-120735873.html

  2. http://www.estabelgiumflanders.be/html/onze_vereniging.html

Partager cet article
Repost0
9 septembre 2014 2 09 /09 /septembre /2014 15:16

 

DSC02631.jpg

Musicologe Hedwige Schilders, Dr Eric Baeck en componist Wilfried Westerlinck

De oudste vereniging van het land : Société Royale d’Harmonie omgedoopt in SORODHA, viert haar 200-jarig bestaan. De vereniging werd opgericht in 1814 ter ondersteuning van het muziekleven in Antwerpen. In het prachtige Guldenboek van de vereniging treffen we tal van grote namen aan, zowel van componisten (Peter Benoit, Lode De Vocht, Jan Blockx) als koningen (vanaf Leopold I) en politiekers (Camiel Huysmans).

De viering van het tweede eeuwfeest vond zondag 7 september plaats in AMUZ, de internationale concertzaal in de historische gerestaureerde barokke Sint Augustinuskerk in de Kammenstraat te Antwerpen. Het jubileumconcert stond in het teken van de componist Haydn.

DSC02683.jpg

Voorzitter Frederic Blockx en Frank Ivo van Damme

In zijn inleiding vroeg de huidige voorzitter Frederic Blockx (nazaat van componist Jan Blockx) om even terug te blikken naar 1814 .Toen schreef Beethoven zijn liedboek “An die ferne Geliebte” en Schubert componeerde zijn “Gretchen am Spinrade”. Nog eens 200 jaar verder terug en we komen bij de Madrigalen van Monteverdi en de eigenlijke aanvang van het concertleven. Sorodha wil de traditie voortzetten door jong talent te promoten, zowel uitvoerders als componisten.

DSC02646-copie-1.jpgFred Brouwers

Radiocoryfee Fred Brouwers gaf toelichting bij de werken van Haydn die uitgevoerd werden door het orkest “Joy of Strings”, een Zuid-Koreaans ensemble dat opgericht werd door violiste en muziekpedagoge Sung-Ju Lee. Zij speelde de solopartij in het Concerto voor viool en orkest nr1 in C. waarin even een pijnlijk moment voorkwam, iets wat natuurlijk bij een life optreden altijd kan gebeuren. Toch had deze dame blijkbaar niet haar beste dag.

DSC02676.jpg

Pianiste Maria Baranova

In het concerto voor klavier en orkest nr  11 in D hoorden we pianiste Marina Baranova die een frisse uitvoering gaf van dit stuk dat reeds een voorbode is van de pianoconcerti van Mozart. De orkestleiding berustte bij Dirk Verelst, sedert vele jaren verbonden met het conservatorium van Antwerpen en met Sorodha.

www.sorodha.be

Joke VAN DEN BRANDT

Foto's: Frank Ivo van Damme

Partager cet article
Repost0
19 août 2014 2 19 /08 /août /2014 08:23

 

OdeGand.jpg

Het programma van OdeGand is gefileerd op een perslunch. De 12de editie belooft weer een voltreffer te worden. De details kan de lezer vinden op de website, veel ruimte hoeft om die reden aan het programma niet besteed te worden. Toch enkele randbemerkingen.

OdeGand gaat door op zaterdag 13 september in de binnenstad van Gent. Veel loopwerk is er niet, wat een machtig voordeel is, niet alleen voor ouderen, maar ook voor jonge gezinnen met kinderen die hun voertuigen op en af bootjes moeten wringen of er mee rondhossen. Er staan altijd wel keurige assistenten klaar om hand- en spandienst te verlenen, maar het veldwerk blijft ten laste van de ouders.
OdeGand start om 1 uur ’s middags en eindigt rond 11 uur ’s avonds met vuurwerk. Alleen al daarom wordt een massale opkomst verwacht. Maar voor het vuurwerk is er heel wat ander vuurwerk. Menselijk feu d’artifice uit alle continenten, uitgezonderd Australië en Antarctica. Het voormalige grootste verbanningsoord van Great Bittain lag te diep en in het Zuidpoolcontinent wordt niet gezongen maar gebibberd, en de kans dat het publiek dat uit sympathie ook gaat doen is mooi, maar niet bevorderend voor de beoogde sfeer.

In Azië werden Wang Li met zijn magisch mondharpspel, pianiste LJ Lim die de toetsen niet afstoft maar geselt, en Georg Nogl met zijn stem als een klok & Alexander Melnikov met zijn gevarieerd pianospel gedwongen een contract voor een optreden te tekenen. Noord-Amerika zal aanwezig zijn met het muzikaal en plastisch clownswerk van Mike Geier die met zijn de Pubbles Pity Party het hele scala van muziekgenres kaalvreet, waarvan het sap niet alleen van zijn eigen kin loopt, maar ook de vreugdetranen van oud en jonge toeschouwers. Eveneens uit de V.S. en zijn kolonie, Gr. Br., komen dame Emma Kirby en Joel Frederikson. Zij behoeven geen introductie staat er in de programmafolder en toch wordt er gezegd dat zij elk apart denderend en ‘in duo’ formidabel zijn. Meesters van het lied. Ze overvliegen de muziekgeschiedenis van 1600 tot 1820. Eveneens uit het arrogantste land ter wereld komen Paul Morocco en zijn kompanen met opzwepend gitaarspel, surrealistische toestanden en hilarische slapstick. Hun Spaans bloed en machogedrag tot in het absurde is een garantie van leuk vertier. Want de twee enige soorten culturen van Amerika waar gelachen mee kan worden is de Spaanse en de Joodse, die de relativering van hun eigen aard een machtige theatrale inslag kunnen geven.

Over naar Zuid-Amerika. Renata Rosa uit Brazilië brengt haar land naar Gent, zingt en speelt viool, waarbij al wat kan bewegen aan haar elegante lichaam de emoties van culturele tradities van haar land een extra vernislaag geeft. Tovenaar José Luis Betancor uit Argentinië, aangevuld met muzikanten uit zijn eigen village en Italië is een reizend gezelschap dat door de machtige Belgische signalisatie bij wegeniswerken even kan bekomen in Gent. De ergernis ervan zetten zij om in woeste tango’s. Ze maken dat de toeschouwer aan zijn stoel blijft plakken. Wat niet gezegd maar na de lunch achter de hand gefluisterd werd, is dat als hulpmiddel voor dat plakken een paar honderd tubes Super Glue-3 van Loctite van sponsor Lijn.com werden afgetroggeld. Pianist Enrique Bagaria en violist Josep Colomé verhandelen hun virtuoos samenspel in de Handelsbeurs. Jan Van Isacker, bijgenaamd Il Trionfo heeft zijn muzikale droom verwezenlijkt en houdt niet op die overal ter wereld te vertolken, bijgestaan door een roedel muzikanten uit Turkije en Brazilië.

Waar staat Afrika? O hier! Met Deba, een vrouwenclub uit Mayotte die het zingen niet kan laten, en gelijk hebben ze. Getooid in prachtige inlandse gewaden en sieraden zullen zij ongetwijfeld zorgen voor komende variaties in de klederdracht van het Gentse publiek en omliggende straten.
Europa is vertegenwoordigd door Binti, DeFilharmonie en Ana Sofia Varella. Voor meer info verwijs ik nogmaals naar de website, want meer dan 3 flauwe grappen per artikel is niet toegestaan.

OdeGand biedt echter veel meer. Openluchtconcerten en een cultuurmarkt, zodat de toeschouwer onderweg van het ene naar het andere ‘grote’ concert warm gehouden wordt. Om 10 uur ’s avonds is er een slotspektakel op de Gras- en Korenlei, vanop de Sint-Michielsburg de mooiste plek voor kiekjes door Japanners en Chinezen die keurig hun beurt afwachten, wat van Russen niet gezegd kan worden. Elk slot kent zijn kroningsmoment en dat is, zoals reeds gezegd, het vuurwerk. Het wordt kortom weer een artistieke hoogdag en een Gentse Feestendag van superbe kwaliteit.
De dag wordt door het organisatieteam voorgesteld als de ouverture van het twee weken durende Gent Festival [van Vlaanderen]. Wel bekeken is dat zo, maar nog meer is OdeGand een promotie voor de Arteveldestad en het festival. Zonder openingsknaller met de kracht van een Stalinorgel zou het promotieteam andere middelen moeten verzinnen ter versterking van de opkomst bij de afzonderlijke, meer intieme, maar ver van minieme concerten met een hoger risicogehalte.

OdeGand is een voltreffer op promotioneel gebied. De reclame voor het festival zit verscholen in een mix van een dag waar families, verwanten en kennissen de banden nauwer aanhalen. Het is een grote, internationale vredesdag. Zelfs vijanden schroeven er hun vetes mee naar een lager niveau, met een lange nawerkende kracht. Een spektakel dat de gemoederen gladstrijkt, zacht laat golven en ontstresst. Een ideale uitstap om een dag verlost te zijn van de pijnen veroorzaakt door geweld, van klein tot groot. Op het water, aan land en in de lucht.

Guido LAUWAERT

Partager cet article
Repost0
14 juillet 2014 1 14 /07 /juillet /2014 23:17

 

Graindelavoix--links-Bjorn-Schmelzer--foto-Bert-Bevers-.jpg

Graindelavoix, links Björn Schmelzer (foto: Bert Bevers)

Iedere keer opnieuw weet de Antwerpse meesterzanger Björn Schmelzer oude muziek van nieuwe allure te voorzien. Met zijn in 1999 opgerichte, regelmatig van samenstelling wisselende, ensemble Graindelavoix blaast hij polyfonische muziek uit lang vervlogen tijden nieuw leven in. Niet braaf, maar eerder weerbarstig. Verraste Graindelavoix al met bewerkingen van onder meer Joannes Ockeghems Caput en Gilles Binchois’ Joye, nu heeft Schmelzer zijn oor laten vallen op Trabe dich, Thierlein, een mis die de Duitse componist Heinrich Finck (1444-1527) schreef ter gelegenheid van het huwelijk, in 1511, van Ulrich von Württemberg (1487-1550) met Sabine von Bayern. Von Württemberg was (dixit Schmelzer) ‘een lokale despoot die haast onvrijwillig werd gedreven tot misdaad en terreur, maar die tegelijk bekend stond om zijn geraffineerde muzikale smaak en zelfs enkele legendarische jachtliederen componeerde.’ De echtverbintenis verliep ook niet echt gelukkig, maar dat wist de componist op het moment dat hij aan het werk was natuurlijk nog niet. Fincks werk (waarin de Duitse boerenrevoltes, de godsdienstoorlogen, de politieke en sociale conflicten anno 1500 doorklinken, maar ook het verlangen naar het woud en de jacht, de eeuwige jeugd en de doodsdrift) werd bijna nooit uitgevoerd. Daar brengt Graindelavoix nu verandering in. Was Trabe dich, Thierlein  29 mei reeds te horen in de Gentse Bijloke, dinsdag 8 juli, was er in de Estufa da Tapada das Necessidades in Lissabon nog een uitvoering, waarna Graindelavoix de vleugels uitslaat naar Weimar (waar de mis tijdens het Kunstfest aldaar wordt uitgevoerd in het Musikgymnasium Schloß Belvédère, op 30 en 31 augustus) en Utrecht (Festival Oude Muziek in TivoliVredenburg, op 6 september).

Björn Schmelzer, die uiteraard zelf ook meedoet, verzamelde voor deze concerten de vocalisten Olalla Alemán, Philippe Genet, Hanna Lambrix, Anne-Kathryn Olsen, David Hernandez, Joachim Höchbauer, Arnout Malfliet, Marius Peterson, Albert Riera en Yves Van Handenhove. Utrecht is niet zo heel ver weg….

Bert BEVERS

Partager cet article
Repost0
4 juillet 2014 5 04 /07 /juillet /2014 19:58

 

Musical1418.jpg

Tijdens redactievergaderingen van de CDR-Mededelingen ontstond er al eens discussies over musicals. De niet liefhebber komt altijd met hetzelfde argument, dat ze het zo belachelijk vinden dat er ineens uit het niets gezongen wordt. Jammer. Musical is een kunstvorm op zich en je houdt ervan of niet.

Buiten het louter muzikaal niveau, hangt een musical sterk af hoe het gezongen gespeeld en geregisseerd wordt. Daar valt of staat het ding ook mee. In principe geldt dit trouwens ook voor een theaterstuk.Ik kreeg nogal wat tegenwind omdat een “spektakel” zomaar gekoppeld werd met de ellendige Eerste Wereldoorlog.

Nu is deze productie werkelijk het meest hoogstaande spektakel van zo een omvang en met zo een integriteit dat ik ooit gezien heb. Het verhaal kan je vinden in alle media maar is er niettemin eentje die pakt.

Van de eerste seconde af word je erbij betrokken, de visuele ontwerpen zijn zo sterk dat ze je haar doen rechtop komen.

Je beleeft de oorlog, je beleeft de vriendschap van de personages maar vooral je beleeft de dood.

Ik heb nooit een zaal in Vlaanderen gezien waar ze zo stil zijn gepakt, morsgeslagen. Geen applaus tot het laatste ogenblik.

Ten eerste is het decor en het licht van een fenomenale aanpak, met uiterst schaarse middelen wordt in de enorme ruimte van de Nekkerhallen een gevoel gecreëerd van hoe het moet geweest zijn in de Grote Oorlog. Veel films heb ik gezien, zelf 3D, doch geen zelfde effect op mij als bij deze voorstelling waar je precies in het oorlogsveld zelf lijkt te zitten.

Ten tweede de staging van choreograaf Martin Michel geeft je de indruk dat massa's mensen op de vlucht slaan, zich in de loopgraven bevinden, dood op het slagveld liggen, dit slechts met een bescheiden crew van een veertigtal mensen.

Het meest indrukwekkende moment van de voorstelling is wanneer een grafkruis in de grond gestampt wordt. Op dat ogenblik zie je alleen maar kruisbeelden 500 meter diep, met een dode ernaast.

In één beeld wordt de oorlog gevat!

Ten derde heb je het scenario van Allard Blom en Frank Van Laecken en daaraan gekoppeld de regie van Frank Van Laecken en vooral het filharmonisch aspect van de muziek van Dirk Brossé.

Een ijzersterk verhaal die alle elementen van een musical bevat, maar het is geen “feel-good story”. Het is niet van 'alles komt wel in orde'. Neen integendeel!

Het loopt slecht af, zoals het voor miljoenen slecht afliep.

En nu na meer dan een week blijf ik nog steeds met een beklijvend gevoel achter.

Zeg me nu nog eens dat musical een minderwaardige cultuurvorm is...

Een absolute aanrader.

PS: neem wel plaatsen dichtbij, ik vermoed dat wanneer je achteraan zit, je je minder betrokken voelt bij de in alle opzichten voortreffelijke voorstelling.

Jan SCHEIRS

http://www.1418.nu/

Partager cet article
Repost0
12 juin 2014 4 12 /06 /juin /2014 18:30

 

 

DSC01143.jpg

Bart Stouten

Kersenbloesem in de zomerschemer” zo noemde Frank De Vos het concert van Billy Pletinck met intermezzo’s van Bart Stouten, dat we op de warme avond van 7 juni bijwoonden in Opus 4, het sfeervolle zaaltje gelegen aan de Desguinlei 290 te Berchem. De mooie locatie voorstellen, die ook nog een wijn-en tapasbar en een tentoonstellingsruimte omvat, hoeft niet meer. Frank De Vos deed dit reeds uitvoerig op deze blog (13 januari 2013) . Hoewel aangekondigd als een avond met Bart Stouten met intermezzo’s van Billy Pletinck, was het toch vooral een fantastisch concert met Billy Pletinck, leerling van de vermaarde pianiste Eliane Rodrigues, die op meesterlijke wijze werk van Liszt, Chopin, Rachmaninoff en Scriabin vertolkte.

Billy Pletinck

Billy Pletinck

En ik doe hierdoor niets tekort aan mijn vriend Bart Stouten. De intermezzo’s gewijd aan zijn succesvol boek Kersen eten om middernacht waren zoals steeds, goed gekozen en van bondige informatie voorzien, daarbij gebracht met zijn zachte radiostem die na 25 jaar nog steeds zovelen kan bekoren. Na de pauze gaf Bart de aanwezigen nog een inkijk in zijn op stapel staande boek. En als kers op de taart nam hij zelf plaats aan de piano en speelde “Your Song” van Elton John. Hij kreeg daarvoor een daverend applaus van de aanwezigen. De maandelijkse concerten in Opus 4, georganiseerd door “Sorodha” zijn van een hoog niveau. Voorzitter Frederic Blockx (afstammeling van componist Jan Blockx) deelde mij nog mee dat het 200-jarig bestaan van de vereniging gevierd wordt in de maand september in Amuz. We houden u op de hoogte.

Joke VAN DEN BRANDT

Foto's: Frank Ivo van Damme

Partager cet article
Repost0
28 mai 2014 3 28 /05 /mai /2014 22:19

 

Bart-Stouten.jpg

 

Op zaterdagavond 7 juni blikt Klara-stem en dichter Bart Stouten poëtisch terug op ‘Kersen Eten om Middernacht’, zijn opus magnum (1) en belicht hij nieuw, nog onuitgegeven prozawerk.


Billy-Pletinck.JPG

Pianovirtuoos Billy Pletinck omkadert de fluwelen taal van Bart Stouten met een uitermate romantisch programma: Chant Polonais nr. 6 F. Chopin/ F. Liszt,- Prelude opus 23 nr.6, S. Rachmaninoff, Polonaise opus 26 nr.1 F. Chopin, Le Cygne C. Saint- Saens / L. Godowski, Nocturne opus 15 nr. 1 F. Chopin Valse opus 38 A. Scriabin, Isoldens Liebestod Tristan und Isolde ( opera van Wagner) F. Liszt en Melodya opus 21 nr .9 van S. Rachmaninoff/ A. Volodos

Kortom een avond met poëtisch en muzikaal vuurwerk.

Welkom in Opus 4 op zaterdag 7 juni om 20u , Love2Arts Gallery, Desguinlei 90, 2018 Antwerpen. Tickets: 10 € / –12j gratis.

Frank DE VOS

Affiche-070614.jpg

Enkele nuttige links:

http://sorodha.be/

http://www.facebook.com/Sorodha1814

 

  1. http://mededelingen.over-blog.com/article-lucienne-stassaert-over-het-meerstemmige-proza-van-bart-stouten-119324567.html

http://mededelingen.over-blog.com/article-frank-de-vos-2013-eigenzinnig-in- boeken-121821368.html

http://mededelingen.over-blog.com/article-henri-floris-jespers-losse-notities-xxxxii-dangre-stouten-en-proust-119217339.html

Partager cet article
Repost0

Présentation

  • : Le blog de CDR-Mededelingen
  • : Nederlandse en Franse literatuurgeschiedenis, onuitgegeven teksten, politieke en culturele actualiteit
  • Contact

Recherche