Identiteit(en) van Franstaligen in Vlaanderen.
Pertinentie van de probleemstelling en stand van het onderzoek.
Er bestaan talrijke studies over de Belgische staatshervorming en de communautaire impact ervan, over de verfransing en vervolgens de vernederlandsing van Vlaanderen of over de Franse literatuur uit Vlaanderen. Zo genoten ook talrijke maatschappelijke deelgroepen zoals geïmmigreerde of religieuze minderheden aandacht binnen de uiteenlopende academische disciplines. Enige licentiaatsverhandelingen niet te na gesproken, is dit de Franstaligen in Vlaanderen als groep(en) niet te beurt gevallen. Rekening houdend met hun anciënniteit, hun historische invloed en hun aantal, is een wetenschappelijke analyse echter niet onbelangrijk.
Een studiedag over de identiteit(en) van Franstaligen in Vlaanderen is de noodzakelijke en globaal opgevatte aftrap voor toekomstige initiatieven. Het biedt een wetenschappelijk kader aan de onderzoeker die zich op dit onbetreden terrein waagt. Wie zijn deze Franstaligen die in Vlaanderen wonen ? Hoe worden zijn door hun andere medeburgers, Nederlandstaligen en Walen gepercipieerd en gedefinieerd ? Beantwoordt het beeld dat men van hen heeft aan het beeld dat ze van zichzelf hebben ? Kan men zich beroepen op theorieën die toepasbaar zijn op stereotypes en minderheden ? Wat is er van hen geworden sinds de laatste talentelling van 1947 ? Welke zijn de filosofische, politieke, geografische (Brusselse rand, kuststreek, grote Vlaamse steden,platteland), sociale (adel, oude industriële burgerij, intellectuele elites, ‘franskiljons’), aan de immigratie verbonden (bv. joodse) maar ook linguïstische (eentalig, tweetalig, recent of sinds vele generaties Franstalig) breuklijnen die hen scheiden ? Is het mogelijk om de ‘Francofonie’ globaal te omvatten ?
Door deze bevraging zal uiteindelijk getracht worden de werkelijke rol en plaats van Franstaligen in Vlaanderen te achterhalen. Hoe verhielden en verhouden zij zich ten opzichte van de grote historische kwesties als de Vlaamse Beweging, het taalgebruik in de administratie en het onderwijs of nog de relatie van Vlaanderen met zijn minderheden om slechts een aantal mogelijkheden aan te reiken. Het is niet uitgesloten dat de empirische studie van uitgerekend deze groep op de lange duur tot ontluisterende beschouwingen zal leiden over het wordingsproces en de aard van de huidige Vlaamse samenleving.
Programma
13.30 Verwelkoming
Emmanuel Van de Putte (voorzitter SFV)
13.35 Inleiding
Eric Laureys (afgevaardigde bestuurder SFV)
13.40 Pour une étude des stéréotypes, Flamands / francophones.
Anne Morelli (professor geschiedenis aan de ULB)
14.00 Les francophones de Flandre,une identité errant entre le civique et l’ethnique.
Céline Préaux (bestuurder van het SFV, aspirante bij het ‘Fonds de la recherche scientifique’-FNRS en doctoranda in de geschiedenis aan de ULB)
14.20 De perceptie van de problematiek rond Franstaligen in Vlaanderen door het ADVN als hoeder van het erfgoed van de Vlaamse Beweging.
Frank Seberechts (doctor in de geschiedenis en vorser op het Archief, documentatie en
onderzoekscentrum voor het Vlaams-nationalisme-ADVN)
14.40 Alliés ou ennemis ? La place des francophones de Flandre dans les combats du mouvement wallon.
Chantal Kesteloot (doctor in de geschiedenis en vorser bij het Studie- en documentatiecentrum oorlog en hedendaagse maatschappij - SOMA)
15.00 Koffiepauze
15.20 Een van de laatste bastions van ‘la Flandre bilingue’. De afbouw van de richting Romaanse filologie in Antwerpen sinds de jaren 1980, in historisch perspectief.
Herman Van Goethem (Gewoon hoogleraar geschiedenis aan de UA)
15.40 L'évolution des lieux d'habitation et de scolarisation du personnel littéraire belge francophone de 1920 à 1960. Première approche statistique.
Cécile Vanderpelen (doctor in de geschiedenis en vorser bij het ‘Fonds de la recherche
scientifique’-FNRS aan de ULB)
16.00 Une communauté en transit. Profil sociolinguistique de la communauté juive anversoise.
Barbara Dickschen (licentiate in de romaanse filologie, vorser bij de stichting voor de eigentijdse herinnering, wetenschappelijk medewerkster bij het ‘Centre interdisciplinaire d'étude des religions et de la laïcité’ - CIERL aan de ULB), met bijdrage van Veerle Vanden Daelen (doctor in de geschiedenis en postdoctoraal onderzoeker aan de UA)
16.20 Debat en slotbeschouwing.
29 oktober 2009
13.30 – 17.30 u.
Universiteit Antwerpen – Stadscampus
Prinsstraat 13, lokaal A107 (tweede binnenplaats, ingang zuilengalerij)
Inlichtingen : Eric Laureys - 02/519 5653 – eric.laureys@ceff-sfv.be
www.ceff-sfv.be
