Marcel Wauters: draagbaar dossiertje IV

Barokke beeldenopstapelingen waren aan Wauters niet besteed. Van bij zijn debuut wordt zijn poëzie gekenmerkt door een (ogenschijnlijke) uiterste eenvoud en een uitgesproken anekdotisch karakter. Hij had meteen zijn eigen toon gevonden, en met de jaren ging zijn stille stem vaster klinken in bundels als Apoteek (Antwerpen, De Sikkel, 1958), Anker en zon (Antwerpen, Ontwikkeling, 1960) en Nota’s voor een portret. Wit tegenbericht, (Uitgave Hedendaags Wetteren, 1967) - maar ze bleef nauwelijks opgemerkt.

Hij werd al te vaak beschouwd als een randfiguur. In tegenstelling tot wat zijn vriend Louis Paul Boon dacht, vond hij dat wellicht niet zo kwetsend. Immers:

‘Is de randfiguur niet de belijder van de liefde voor al het marginale (wat teder en onbeschermd is, wat ongewoon, ongepast en overbodig lijkt) dat de anarchistische noodzaak van de poëzie als basis van het bestaan in stand houdt?’[1]

&

Marcel Wauters had ongetwijfeld invloed ondergaan van Gaston Burssens (1896-1965) en Samuel Beckett (1908-1989) - je zou slechtere leermeesters kunnen kiezen. Vooral in zijn proza (al vormen proza en poëzie bij hem geen afgescheiden genres) verschijnt hij nog altijd als een sterke en onverzettelijke persoonlijkheid. Dat was al het geval met Hipoteek (Antwerpen, Ontwikkeling, 1962) en werd ten volle bevestigd met Als de nachtegaal toeslaat (Antwerpen, Monas/De Galge, 1969). De flaptekst was van de hand van Paul de Wispelaere die Wauters situeerde in de lijn van Frederik Chasalle, Paul van Ostaijen, Gaston Burssens, Jan Hanlo en Gust Gils. De publicatie werd nauwelijks opgemerkt. Toen Wauters me een van zijn vroegere bundels schonk, schreef hij als nuchtere opdracht: “Voor Henri-Floris Jespers die toen de nachtigaal toesloeg de volle lading inkasseerde.”

Ook de publicatie van de dichtbundel Vergeeld dossier bij De Bezige Bij (1980), met een flaptekst van L. P. Boon, kon geen doorbraak bewerkstelligen.

Ondertussen had Wauters zich geaffirmeerd als picturaal kunstenaar. Zo bracht Jef Meert een aantal bibliofiele uitgaven: Voor een waterdruppel, 50 tekeningen met een tekst van Boon (95 exemplaren, 1991); Voor een waterdruppel 2, 50 tekeningen met gedichten van Gust Gils (50 exemplaren, 1972), Voor een waterdruppel 3, 50 tekeningen met gedichten van Albert Bontridder (50 exemplaren, 1973), Vingerknippen naar een vlinder, 50 tekeningen met gedichten van Bontridder (50 exemplaren, 1973). In zijn beeldend werk geeft Marcel Wauters gestalte aan dezelfde absurde, bizarre, paradoxale wereld als in zijn grotesken.

In 1981 publiceerde Wauters Haperingen, met zeven etsen van Willem Mechnig, die eerder bij Celbeton geëxposeerd had, waar ook Wauters bij herhaling te gast was.

&

We zagen elkaar voor de laatste keer in 1997 bij de zoon van Gaston Burssens thuis. Hij zou bellen en ik zou bij hem op bezoek komen, in het huis met vloeiende ruimtes ontworpen door Albert Bontridder, ook al een bij leven vergeten dichter. Het telefonische contact vlotte niet. Hij was ziek, onbereikbaar of nam niet op. Ondanks enkele brieven kwam het er niet meer van. Jan Burssens en Gust Gils zijn ook al overleden, twee andere deelnemers aan die gedenkwaardige reünie bij Ivo.

De laatste regel van Hipoteek luidt:

“Ik ben definitief weggegaan. Ik ben definitief gebleven.”

Henri-Floris JESPERS

---

[1] Achterplat van Vergeeld dossier, gedateerd januari 1979.