Nederlandse en Franse literatuurgeschiedenis, onuitgegeven teksten, politieke en culturele actualiteit
Dertig jaar geleden is het ondertussen al dat Roger Nupie als dichter debuteerde. In 1983 zag zijn Ivoren weemoed het licht in de fameuze Contramine-reeks. Sindsdien verschenen bundels als Niets is aanweziger dan (1989), Zo verander je van lichaam (1993) en Abrikozen voor Ali (2005).
Nupie werkt graag samen met anderen. Zo schreef hij met Susan Birkeland, Job Degenaar, Peter Holvoet-Hanssen, Clara Hsu, Devorah Major, Annie Reniers, Annmarie Sauer, Fred Schywek en Bart Stouten het gezamenlijke Global Night Car (2012).
Behalve met andere literatoren echter werkt hij minstens zo graag samen met beeldend kunstenaars. Door de jaren heen ging hij regelmatig de creatieve confrontatie aan met het werk van tal van artiesten. Frappant is daarbij dat de inspiratiebronnen voor zijn poëzie in dergelijke gevallen (bijvoorbeeld) beelden, foto’s en/of grafiek waren, maar dat zijn gedichten daarbij nimmer bleven steken in beschrijvingen. Ze zijn ook uitstekend los van het plastische te lezen, als autonome teksten.
Dat bewijst Roger Nupie nog maar eens met Versteend, verstild. Dit boekje bevat foto’s die André Bongers maakte van de grafiek van Lieve Pettens en de keramiek van Cyrille Hendrickx die samen met de literaire bijdragen van Nupie in september te zien waren in de Sint-Jozefkapel in Brasschaat.
Elf gedichten bij elf kunstwerken. De titels (vijf tweelettergrepige en vijf eenlettergrepige – een is er drielettergrepig) zijn allemaal imperatieven. Ze omvatten steeds drie kwatrijnen, staan als een huis en (lekker zo af en toe eens, zo’n zeugma) vol beklijvende regels. Als hoe smal wordt een boom / als je er doorheen kan kijken?of Kies wat binnen is / boven wat boven is.
Af en toe komt hij zelf even in beeld: De woordenaar belt aan, / strooit wat taal tussen hen in. / Het woord schurkt / tegen de drukpers aan.Maar verder kijkt hij vooral, laat hij verwondering over licht schuiven, geboortes als snoepgoed uitgestrooid worden. Roger Nupie schrijft in een heldere stijl, waarin hij mooie scènes creëert. Duisternis treedt in, / en de traagste tijd, / tijd om kippen te voederen, / de hond uit te laten. bijvoorbeeld. En In de verte: licht, / nu en overal, / en de weerga, / de weerga van het water.
De werken van Pettens en Hendrickx zijn eenvoudig maar smaakvol afgedrukt. Versteend, verstild is een welgekomen aanvulling op Roger Nupie’s poëtisch oeuvre. Ik kan me amper voorstellen dat iemand dit soort gedichten niet graag leest.
Bert BEVERS
Versteend, verstild, Roger Nupie (poëzie), Lieve Pettens (grafiek) en Cyrille Hendrickx (keramiek), € 15, te bestellen via rogernupie@hotmail.com