Nog even en de Vlaamse Feestdag is weer voorbij. Dan kunnen de radio en televisie weer aan. Want als er iets is wat hier in huis niet binnenkomt is het De Vlaamse Leeuw. Als er een prijs voor het lelijkste volkslied zou bestaan, dan zou het Vlaamse op de eerste en het Belgische op de tweede plaats komen.
Het valt te begrijpen dat bij de erkenning van de Vlaamse regio De Vlaamse Leeuw tot volkslied werd verheven. In momenten van euforie worden de domste dingen gedaan. Maar na dertig jaar mag je toch verwachten dat de nuchterheid is weergekeerd en dat lelijke lied op de mestvaalt is beland. Mede omdat er een flink aantal politici zijn waaraan je ziet dat onder het balken een minimum aan engagement in geen velden of wegen te bekennen is. Helaas, ze blijven uit halfvolle borst meehuilen, zij het op mineurtoon. Een zoveelste bewijs dat ze te laf zijn om belangrijke beslissingen te nemen. Want een volkslied is belangrijk.
Een volkslied drukt de stijl en de klasse van een volk uit. Zelfs als het dat niet heeft. Maar het kan vreemd genoeg toch een zekere waardigheid oproepen. Dat zie je bijvoorbeeld aan het Nederlandse volk. Het moet in barbaarsheid niet onderdoen voor het Vlaamse, maar als een orkest, dat mag zelfs een boerenfanfare zijn, het Wilhelmus inzet, zie je plotseling een nuchterheid en respect ontwaken. Met De Vlaamse Leeuw is dat niet mogelijk, door een vulgaire tekst en een primitieve compositie.
Is er een alternatief? Zeer zeker. Het Vlaamse karakter, zowel het politieke, economische als het culturele, zou in waarde stijgen als Gebed voor het Vaderland tot Vlaamse hymne werd verheven. Dan heb je een lied zonder de kleur van verschaald bier en de smaak van een pekelharing op zijn retour. En je krijgt er zeker geen hoofdpijn van, integendeel het verzacht de zeden. Dat men niet komt aandragen met een ‘Gebed’ en ‘Heer’ als ruiken naar God en Kerk.
Het woord heer kan gezien worden als het geheel van de leidende overheid en een gebed betekent gewoon een verzoek om kracht in woord en daad. Bovendien. Stel dat het als een vervangwoord voor God wordt beschouwd. Et alors? Hij mag protestant, gereformeerd, katholiek, liberaal, socialist of vrijzinnige zijn, de persoon van God, de leer van Christus doet er niet toe voor wie van Bach houdt.
Hetzelfde geldt voor het Wilhelmus. Geen Nederlander die om God zal zingen, maar geen klein beetje om Oranje. Het Oranje van Nassau en dat van het voetbalveld. Wie zal zich opwinden omdat in het Europese volkslied – van de hand van Ludwig Van Bethoven en Friedrich Schiller – de Vreugde als goddelijke vonk wordt aanzien, en wat verder het Hemelse Heiligdom wordt betreden.
Ik zie trouwens niet in waarom Gebed voor het vaderland niet tot Vlaamse volkslied zou kunnen worden verheven. Vlaanderen zoekt toenadering tot Nederland, wil op heel wat gebied samenwerken. Het lied van Remi Piryns en de [magistrale] muziek van Gaston Feremans zou dan gelijkwaardig zijn aan het Wilhelmus. Het lied kan naar keus eenstemmig of met drie gelijke stemmen worden uitgevoerd. Wat van De Vlaamse Leeuw niet gezegd kan worden. De tekst is kreupel geboren en heeft een muziek met de klank van laarzen.
De dag dat De Vlaamse Leeuw door Gebed voor het vaderland wordt vervangen zal het Vlaamse volk tekenen vertonen van een groeiende volwassenheid, en zal hier in huis op 11 juli Klara weer beluisterd worden en Canvas met een kritisch ook bekeken. Voor wie mijn gebed om een waardig Vlaams volkslied niet mocht kennen, ziehier de tekst:
Heer, laat het Prinsenvolk der Oude Nederlanden
Niet ondergaan in haat in broedertwist en schande;
Maak dat uit d’oude bron nieuw leven nogmaals vloeit,
Schenk ons de taaie kracht om fier vol vroom vertrouwen
Met nooit gebroken moed ons land herop te bouwen;
Tot statig als een eik voor U ons volk herbloeit!
Eén dag vergaderen hierover en petit comité, en vervolgens vijf minuten politieke moed in het Vlaamse parlement volstaan om eindelijk een lied te hebben dat bij Vlaanderen past. Al moet niemand denken dat ik met dit pleidooi een voorstander ben van een zelfstandig Vlaanderen. Ik probeer enkel mijn steentje bij te dragen aan de opvoeding van het volk, tot Vlaanderen een gewest is met een hogere stijl en een diepblauwe klasse.
Guido LAUWAERT
In het Huis Mortelmans worden af en toe ook recitals gegeven. Daartoe staat er de piano waarop Lodewijk Mortelmans zijn werk componeerde. Lodewijk was een leerling en bewonderaar van Peter Benoit, hetgeen je aan zijn muziek ook kunt horen.