In de rubriek 'Boek in de kijker': Gevaarlijk volk van Piet Teigeler, auteur van de cyclus misdaadromans rond het duo De Wit en Carpentier. Onder de revelerende titel 'De vroege jaren van Hercules Poirot' wordt heel wat boeiende inside information gegeven over het jongste boek van Teigeler. Gevaarlijk volk is het eerste deel van een trilogie die zich afspeelt in de jaren 1904-1916.

*

Nieuwsgierig van aard kijk ik wel altijd uit naar de receptie van Vlaamse thrillers door de medewerkers van Serial Thriller.

Frank Van Dijck is van oordeel dat Gaston Van Camp met Moord in Pompei jammerlijk zijn tijd verloren heeft. 'En de lezer evenzeer'.

Anton Marcus is vol lof over Padre! van R. H. Schoemans:

'Briljant geschreven en spannend tot het einde. Schoemans weet het nogmaals schitterend op te bouwen en de kerk krijgt er weer eens van langs, maar niet alleen de kerk; eens te meer weet de schrijver menselijke drama's te verpakken in een sfeer van intrige en geheimzinnigheid die elke Aspe op kinderboeken doet lijken. Schoemans is al enkele jaren goed bezig zich in de kopgroep te nestelen van onze beste misdaadauteur.'

Marcus kan slechts matig waardering opbrengen voor Cléo,15 jaar, rood haar, vader onbekend van Stan Laurijssens en Voltaire en de Van Gogh combine van Hubert Van Lier. Met Het Droste effect maakt Christian De Coninck vorderingen.

Etienne Verhoeven heeft het voor Een kus van vuur van Luc Vancampenhout : 'criminele vaudeville', 'schitterend'.

Zwarte lelie van Koen Verstraeten is 'een scheet in een fles', aldus Danny De Laet, in tegenstelling tot 2017 van Rudy Soetewey:

'Wat een fabelachtige roman is dit! Als hij dit jaar de Diamanten Kogel niet krijgt kennen die juryleden er niets van! […] De roman raast als een trein, is een ware pageturner en een vlammende satire op het huidige Belgique franskiljonne (sic). Meesterlijk zonder meer […] een roman die aankomt al een mokerslag. Grandioos!'

Michael Berg is de enige Nederlandse auteur die aandacht krijgt. Nacht in Parijs wordt gesignaleerd door Frank Van Dijck:

'een boek waarmee men zich niet verveelt. Sommige langdradige passages buiten beschouwing gelaten. Bepaalde pagina's en zelfs hele hoofdstukken zou men er gewoon kunnen uitscheuren zonder het verhaal te schaden'.

Nacht in Parijs won de Gouden Strop 2013. Hôtel du Lac werd genomineerd voor De Diamanten Kogel 2011.

*

De recensenten van The Unique Crime Magazine enz. delen graag bemoedigende schouderklopjes uit maar schuwen ook het geheven vingertje niet: 'kom aan, je kan véél beter'; 'nul op tien'; 'niet te lang trekken aan die rekker'; 'doe zo voort'; 'houden zo'; 'kan beter'; 'alle, alle, zeg!'...

*

In de reeks 'Monografieën voor misdaadliteratuur' verschijnt binnenkort de bio-bibliografie van 'onze laatste' pulpschrijver Frank Van Dijck.

Henri-Floris JESPERS

Serial Thriller, The Unique Crime Magazine, Tijdschrift voor misdaadliteratuur, Tijdschrift voor en over mystery en fantasy, nr. 15, najaar 2013, 47 p., ill., 6 €. Redactie: Pothoekstraat 46, 2060 Antwerpen.

Renée Van Hekken leest voor

In de Openbare Bibliotheek van Merksem werd vrijdagavond Valentina voorgesteld, de jongste dichtbundel van Renée Van Hekken (° 1954). Zij en haar werk werden ingeleid door Roger Nupie.

“Haar eerste prozawerk, de roman Het gesloten oor uit 1977 werd bekroond met de Stijn Streuvelsprijs voor Verhalend Proza. In 1983 verscheen haar vierde prozaboek Het stilstaand uur van de schorpioen en het was ook meteen het laatste. Daarna zouden er alleen nog dichtbundels volgen,” aldus Nupie. “Toch heeft naar mijn gevoel Renée Van Hekken het proza nooit opgegeven. Er zit nu eenmaal een sterk verhalend element in haar poëzie. Dat was al duidelijk in de bundel De roos van Allendale (2009) – het verhaal van de roos en de zeeman, die altijd onderweg is maar steeds terugdenkt aan zijn geliefde – en ook in de bundel die daar op volgde, De hoed van Hortense (2011), waarin het hoofdpersonage een mysterieuze dame is die vanonder de rand van haar modieuze hoeden het reilen en zeilen van de wereld volgt.”

Ook haar jongste bundel getuigt zijns inziens van een onloochenbaar prozaïsch karakter. De presentatie van Valentina (in de bundel prijkt een fraaie illustratie van Joseph Laureys) mocht op een ruime belangstelling rekenen. Renée Van Hekken las uit haar nieuweling voor, waarbij ze muzikaal werd ondersteund door Jan Van Poyer op klarinet en Ramsy Irani op gitaar.

Bert BEVERS

Renée VAN HEKKEN, Valentina, Schoten, Thuishaven, 2013 (17 €)

De onvermoeibare en erudiete Danny De Laet publiceert een overzichtelijk maar niet minder grondig essay, 'John Dickson Carr en de gesloten ruimte: een afgesloten hoofdstuk', aangevuld door een zorgvuldige, gedetailleerde chrono-bibliografie van de Nederlandse vertalingen (pp. 11-25 van de meeester van de whodunit. Tevens wordt het kortverhaal 'Het verkeerd probleem' (The wrong problem', 1937) gepubliceerd in de vertaling van Willy Courteaux.

Danny De Laet rekent terecht John Dikson Carr (1906-1977)  tot 'de allergrootste onder de grote misdaadauteurs', maar vreest, wellicht niet ten onrechte, dat de naam John Dickson Carr ofte Carter Dickson de huidige lezer nog maar weinig zegt.

Dat is dan jammer voor de 'de huidige lezer' die zich laat beïnvloeden door de waan van de dag.

*

De Laet vestigt ook de aandacht (pp. 25-30) op het misdaadoeuvre van de nog steeds bijzonder productieve Aster Berkhof (°1920), die sinds 1993 elf misdaadromans publiceerde bij Houtekiet, maar nog altijd onterecht al te zeer onvolprezen bleef. De Laet wijdde in 2006 een monografie over Berkhof, die als misdaadauteur in 1944 debuteerde met een klassieker, De Heer in grijze mantel.

*

Bij the way, de eigenzinnige para-surrealist Marcel Lecomte (1900-1966) publiceerde in 1931 L'homme au manteau gris clair (1931) en werd aldus later afgebeeld door René Magritte.

Henri-Floris JESPERS

(wordt vervolgd)

SerialThriller, The Unique Crime Magazine, nr. 15, najaar 20013, 47 p., ill., 6 €. Redactie: Pothoekstraat 46, 2060 Antwerpen.

Franz Marijnen

Een vrouw kijkt naar zichzelf in de spiegel van een hotelkamer in Rome. Ze herinnert zich andere spiegels en mijmert. Over haar lichaam en via haar lichaam over de meest geliefde van al haar minnaars.

Het is de samenvatting van de tweede roman van Italiaanse auteur Simona Vinci, Kamer 411. Een roman in korte of langere indirecte monodrama’s. Die evolueren naar een hecht verhaal. Franz Marijnen las het en wist meteen welke actrice uit zijn voorkeurlijstje het meest geschikt was om de gevoelens die hij had over te brengen naar het publiek. Ze hadden samen al meer dan 30 producties gemaakt.  Ze kenden mekaar door en door. Bien De Moor. De actrice met een geblokte blik en een ingeboren afwachtende houding, maar eenmaal die grens gepasseerd, alle vriendschap die ze heeft, schenkt. Tot waar de onmetelijke ruimte van de liefde begint.

Door het bekijken van haar naakte lichaam in de spiegel dringt de naamloze vrouw, al mag verondersteld worden dat het de schrijfster zelf is, haar eigen lichaam binnen. Ze legt een weg af. Van haar mechaniek tot de tragiek van haar hersens. Glijdt de hersens binnen. Het denken in. Tot ze kan oordelen en veroordelen. Hoe hun amour fou begon en eindigde in een amour doux. Teer en mild met en voor elkaar. Of ze nu close dan wel ver van elkaar verwijderd zijn.

Ze vertelt over twee mensen die elkaar alle vrijheid gunnen, zelfs de vrijheid van tussenpauzen, en toch jaloers zijn, inhalig, het recht der slordigheid geven, een orde in hun wanorde zoeken. Weten dat hun passie een lijdensverhaal is. De enige manier om het lijden te verlichten wederzijdse eerlijkheid eist. Met het bewuste besef dat vrijheid en eerlijkheid de neergang betekenen. Die aanvaarden, wegens hun beider afkeer voor een stoepje voor de deur dat wekelijks schoongeboend wordt. En het samenleven met tussen hen in de zapper, dat hun verder, verder van elkaar drijft, tot er nog enkel schaduwranden overblijven.

Franz Marijnen heeft de op- en neergang van Vinci’s romance prachtig in beeld gebracht. Van de hotelkamer waarin de vrouw al peinzend wacht en verwacht, heeft hij een kooi gemaakt. Een kubus. Een boksring. Op de achtergrond een zevendelige spiegel en in het midden een tapijtje, waarnaar ze telkens terugkeert als ze terechtkomt in de intiemste momenten van hun passieverhaal. De zijden van de kubus zijn palen, waar ze zuinig maar efficiënt gebruik van maakt. Als ze een wilde vrijpartij omschrijft wordt ze een paaldanseres, en bij een groot verlangen naar een herhaling van het herhaalde herhalen een trapeziste die naar het net zoekt maar het niet vindt. De regisseur laat de actrice, al stijlvol door afkomst en opvoeding, op elegante wijze klimmen en dalen. Hij punt haar gevoelens zoals je een potlood scherpt.

Bien De Moor staat bekend als een actrice met klasse. Dat heeft haar meer internationale dan nationale erkenning opgebracht. Maar in ons land, dankzij t, arsenaal, zoals het nieuwe logo is en de naam van het gezelschap moet geschreven worden [met dank aan grafisch vormgever Gert Dooreman], en onder leiding van Franz Marijnen, maakt Bien De Moor een grote sprong voorwaarts. Het begin van haar monoloog is koel. Ze lijkt wel een onderwijzeres biologie. Maar heel langzaam glijdt ze in de kanalen van haar gevoelens en toont al het moois van haar culturele natuur. De voorstelling moet een geseling voor haar zijn. Ze weet zich echter te bedwingen en het genot van de pijn en de pijn van het genot te tonen. Als toeschouwer vraag je je kort voor de epiloog af of speler en toeschouwer nader tot elkaar kunnen komen. Want dit gaat wel zeer ver.

Kamer 411, een zeer intieme maar indringende voorstelling. Een vrouw kwam na afloop Marijnen bedanken voor het ombeelden van de roman. Voor wie hem goed kent, is het een logische weg. Begonnen als regisseur met de smalle ruimte en de diepe gevoelens is hij geëvolueerd naar grote spektakels, om sinds een tiental jaar weer te keren naar de beginperiode, en met een halve eeuw levenservaring daarin af te dalen, op zoek naar de verzonken bron van het geestelijk en lichamelijk genot. En naar de brug die hun oevers verbindt.

Weer eens, en nu heel indringend, is aangetoond dat monologen niet moeten onderdoen voor marathons. De soberste zuiverheid helder kan zijn. Kamer 411, een masterpiece, en dat geldt zowel voor de regisseur als de actrice. Dankzij t,arsenaal, en Michael De Cock in het bijzonder, heeft Mechelen weer eens theater met een gevarieerd programma met een sterk hoogwaardige envergure.

Guido LAUWAERT

Scènefoto's: (c) Leo van Velzen

De nieuwe aflevering van Gierik & Nieuw Vlaams Tijdschrift wordt voorgesteld op donderdag 3 oktober. Nummer 120 is het feestnummer n.a.v. het 30-jarig bestaan van het tijdschrift. Kurt van Eeghem is ceremoniemeester, Minister van Werk Monica De Koninck opent de literaire werkzaamheden (wat dit ook moge betekenen), bestendig-afgevaardigde Rik Röttger legt uit waarom er mag worden gefeest, (dank u), Lut De Block en Elvis Peteers lezen hun poëzie, Claire Huynen “raconte pourquoi Paris etc etc” en de onvermoeibare Guy Commerman, motor van Gierik & NVT bedankt het publiek, waarna receptie, glazen der vriendschap, hapjes, bubbels en babbels.

Donderdag 3 oktober om 19 uur in het Bernarduscentrum, Lombardenvest, 2000 Antwerpen.

■