Met de publicatie van de brieven van Floris Jespers aan Roosje van Lelyveld (zie vorige blog) werd de tiende jaargang van Zacht Lawijd afgesloten. De gedetailleerde inleiding van Sjoerd van Faassen & Lien Heyting en de deskundig gekozen, rijkelijke illustraties situeren de brieven en de protagonisten in context. (Even een rechtzetting: de foto gereproduceerd op pagina 54 dateert niet van 'ca 1917': Jespers staat immers voor het schilderij 'Baadsters' daterend van 1927.)
In september vorig jaar werden ook tot dan onbekende brieven van Floris Jespers aan Paul van Ostaijen gepubliceerd (cf. Mededelingen, nr. 182, 15 september 2011, p. 15).
*
In de pas afgesloten tiende jaargang van Zacht Lawijd werden alvast twee revelerende bijdragen gepubliceerd die extra licht werpen op Paul van Ostaijen en zijn netwerk.
Dieter Vandenbroucke (°1980), biograaf van Victor J. Brunclair (1899-1944), heeft zich vastgebeten in 'De nieuwe zending', de lezing die Van Ostaijen op 19 oktober 1918, nog geen maand voor de wapenstilstand en enkele dagen voor hij naar Berlijn vluchtte, op een activistisch jeugdcongres in Antwerpen hield.
Dieter Vandenbroucke, De Zwarte Panter, Antwerpen, 14 september 2011
Onder de titel 'Want het gebed zonder de daad is waardeloos' (X,3, pp. 44-67) werpt Vandenbroucke nieuw licht op de context van die lezing, waarvan de tekst jammer genoeg verloren is gegaan. Daarbij belicht hij niet alleen de rol van de jonge Lode Craeybeckx (1897-1976), 'een nieuwe Rodenbach', maar ook van minder bekende jonge activisten, en brengt hij secuur de metamorfosen van een aantal jongerenbonden in kaart . (Toch even een rechtzetting: de foto van Paul van Ostaijen op p. 63, waarvan een originele afdruk in mijn collectie, werd niet gekiekt in het atelier van Oscar Jespers, maar in dat van Floris Jespers en – ter aanvulling – dateert van 1917.)
De betrokkenheid van uitgever W. N. Dinger bij de publicatie van Avontuur, het tijdschrift dat zou leiden tot de zachte breuk tussen Du Perron en Van Ostaijen, was al goed gedocumenteerd door Gerrit Borgers (1917-1987). Ook Kees Snoek (°1952), biograaf van Du Perron, heeft zich met Dinger bezig gehouden.
In Zacht Lawijd (X, 2, pp. 28-47) wordt de sociaal bewogen Willem Nicolaas Dinger (1899-1967), dienstweigeraar en actief in de vredesbeweging, als uitgever een 'eendagsvlieg', ten voeten uit geportretteerd door Reinder Storm (°1962) .
Henri-Floris JESPERS
(wordt vervolgd)
Zacht Lawijd. Redactiesecretaris: Geert Swaenepoel, Salm Salmstraat 13, B 2320. Redactieadres voor Nederland: Sjoerd van Faassen, Postbus 90515, NL 2509 LM Den Haag.
Abonnement voor een jaargang (4 nrs.): 30 €. Opgave van abonnementen bij de administratie (België): Garant Uitgevers, Somersstraat 13-15, B-2018 Antwerpen.
(Nederland): info@letterkundigmuseum.nl
Losse nummers: 9 €.
