In mei 2013, bij de herinrichting van de Cuypers-bibliotheek (de grootste en oudste kunsthistorische bibliotheek van Nederland), vindt de 34-jarige Emma de Jongste een cahier met twee oude pentekeningen. Vlak waarna zij een beroep doet op de eruditie van een oude kunsthandelaar wordt deze vermoord. Emma wordt meteen verdacht en moet in levensgevaar vluchten. De verloren gewaande pentekeningen en een mysterieus schilderij bedreigen zelfs een eeuw later het voortbestaan van het Nederlandse koningshuis.
Dat alles houdt verband met de gespannen relatie tussen Willem III, koning der Nederlanden van 1849 tot zijn dood in 1890 (nota bene geboren anno 1817 in het gebouw te Brussel waar nu het Belgische Parlement zetelt) en diens zoon (kroon)prins Alexander (1851-1884).
De Nachtwaker draagt niet zomaar als ondertitel 'Het koningscomplot'. Wie is de geheimzinnige Nachtwaker... ?
De plot wordt van A tot Z vakkundig en helder ontwikkeld over zesentwintig, niet chronologisch geordende hoofdstukken, waarvan er vijf zich afspelen tussen 1879-1924 en drie in 1978. Je moet daarbij soms denken aan babushka poppen of in elkaar schuivende minitafeltjes. Om uw leesgenot niet te bederven mag ik hier jammer genoeg niets meer onthullen.
*
Tomas Ross (°1944) wordt steevast opgevoerd als de godfather van de Nederlandse misdaadliteratuur. Hij won driemaal De Gouden Strop en werkte als scenarioschrijver mee aan o.m. gelauwerde tv-series als 'Bernard – Schavuit van Oranje'. De Oranjes (maar ook de Nederlandse politiek) ontkwamen zelden aan zijn kritische oog en scherpe pen.
*
De nachtwaker wordt om louter commerciële redenen aangeboden als 'thriller'. Dat is natuurlijk lulkoek. Het 'thriller'-element is immers geheel bijkomstig. Het gaat om een historische avonturenroman à la Alexandre Dumas. En net als in vorige romans van Tomas Ross kan enige historische voorkennis alleen maar bijdragen tot het leesgenot van dit ter gelegenheid van de heropening van het Rijksmuseum geschreven roman.
Henri-Floris JESPERS
Tomas Ross, De nachtwaker, Amsterdam, De Bezige Bij, Cargo, 2013, 317 p.
