Vandaag drukken we op een knopje en er stroomt muziek uit een toestel. We kunnen ons de tijd niet meer voorstellen dat er in het dagelijkse leven alleen live muziek bestond. Naast het kerkkoor, kamerorkesten op Koninklijke en adellijke paleizen, het zingen in de huiskamer, op de markt of in de herberg was er ook “één geluid, dat al het gedruisch van het drukke leven steeds weer overstemde, en dat, hoe bont dooreenklinkend, toch nooit verward, alles tijdelijk ophief in een sfeer van orde: de klokken”, schrijft Johan Huizinga in zijn meesterlijke Herfsttij der Middeleeuwen (1919).
Het is pas met de uitvinding van geluidsdragers op het einde van de negentiende eeuw dat er muziek kon worden opgenomen en gereproduceerd. De oudst bekende opname is Au Clair de la lune door de Fransman Édouard-Léon Scott de Martinville(1817-1879) op zijn fonautograaf, de voorloper van de fonograaf van Thomas Edison(1847-1931). Overigens zette Edison niet alleen de gloeilamp op zijn naam maar werkte hij eveneens mee aan de verbetering van de elektrische stoel in de Verenigde Staten.
In de vroege negentiende eeuw ontstonden burgerlijke muziekmaatschappijen die concerten in openlucht zoals op kiosken of in een eigen concertzaal organiseerden. De ensembles die er speelden noemde men harmonieën. Een van deze is nog steeds actief. Opgericht in 1814 als Société Royale d’Harmonie d’Anvers is deze vereniging ouder dan België. Zij heeft het bevorderen van het Antwerpse muziekleven als doel en dit zowel door de organisatie van concerten als het materieel of financieel ondersteunen van kunstenaars of andere verenigingen die hetzelfde doel dienen.
Sinds september 2011 organiseert zij haar activiteiten in een sfeervol pand in het Hertogenpark aan de Desguinlei 90 te Berchem. Dit pand bevat naast Opus 4, een wijn- en tapasbar en Love2arts, een kunstgalerie. Een ideale omgeving om de maandelijkse concerten te beleven.
Samen met voorzitter Frederic Blockx is Dirk Verelst, levensgenieter en een bijzondere erudiete notenkauwer, een van de drijvende krachten.
Dirk Verelst (l.) en Mikhail Bezverkhny, laureaat Koningin Elisabeth wedstrijd 1976 in Opus 4.
Vanaf 1985 was Verelst als docent viool verbonden aan het Conservatorium van Maastricht. Hij doceerde daarnaast kamermuziek aan het Koninklijk Conservatorium van Antwerpen, waar hij ook het kamerorkest leidde en was directeur van de Internationale Academie der Kunsten in Mortsel (België). Sinds 2012 is Dirk met pensioen. Hij geeft nog diverse masterclasses in Cremona en pendelt regelmatig naar Zuid Korea voor diverse muziekopdrachten. Hij studeerde aan de conservatoria van Antwerpen en Genève en volgde er een specialisatieopleiding XVIIde en XVIIIde eeuwse muziek op originele instrumenten bij Sigiswald Kuijken, de oprichter van La Petite Bande. Hij werkte bij de Philharmonie van Vlaanderen, La Petite Bande, het barokensemble After Eight, Musica Polyfonica en het Servais Ensemble. Dirk Verelst maakte een aantal plaatopnames en is medewerker bij verschillende muziektijdschriften, hij bespreekt onder andere cd’s en publiceert over vioolpedagogie en methodeleer. Hij is tevens artistiek directeur van de IADK.
*
Samen met accordeonist Bart Wils verzorg ik op 15 februari “Tussen noten en letters”. Voor de eerste maal komt er naast muziek ook poëzie aan bod. Het wordt een mix van mijn Quirilianliedjes en mijn gedichten hand in hand met Bach, Bacalov en Astor Piazola op accordeon. Misschien is dit voor de Société een eerste aanzet om naast een compositiewedstrijd, concerten en beeldende kunst regelmatig de literatuur te omarmen en zo haar cultuuraanbod verbreden.
Meer over de Société Royale d’Harmonie: http://sorodha.be/ en het programma: http://love2arts.com/artists.html
Frank DE VOS
