Keer op keer laat ik me tot enige, zij het lichte, ergernis verleiden tijdens de lectuur van de nochtans overzichtelijke, snel-informatieve en gevarieerde bijdragen op Knack.be omdat ze al te vaak bol staan van tikfouten, kaduke zinsconstructies, herhalingen (of het ontbreken) van woorden of zinsdelen en dergelijke meer. Slechts lichte ergernis, want uiteindelijk kan ik voor die mankementen enig begrip opbrengen gezien de snelheid waarmee de flitsende berichten aan de man moeten worden gebracht (men kan uiteraard alleen al bij dat overhaaste flitsen gerechtvaardigde vragen stellen, maar dat is een ruimer probleem). Mijn begrip wordt zelfs nog groter omdat ik ten volle besef hoe makkelijk je een tekstfragment – een woord, een zin, een hele alinea – elektronisch wijzigt, schrapt of verplaatst en tegelijk vergeet of verzuimt de rest aan te passen, al dan niet onder tijdsdruk.
Vandaag is echter mijn klompje gebroken. Ene Trui Engels kopt in de rubriek ‘Nieuws/Wereld’: ‘De schabouwelijke poëzie van het Euro-Engels’. Volgt een lead en daarna een uitermate korte oprisping over de ‘kwaliteit’ van het politico-Engels op Europees niveau, die eindigt met de emotionele oproep: “… heren politici, doe toch eens wat meer moeite, aub!” Zes video-fragmenten ten slotte moeten de verontwaardiging van de journaliste kracht bijzetten.
In genoemde lead lees ik echter: “… Al wordt de schoonheid van die taal [het Engels dus] maar al te vaak met de voeten getreden, niet in het minst op het politieke toneel.” Bam, tweemaal bingo, twee 'klassieke' (!) voltreffers van (weliswaar ongelijk) belang ondanks die aandoenlijke dubbele metafoor. Ach, de zoveelste arrogante, zelfgenoegzame, domme pot die de ketel verwijt, ja toch?
Het lijkt me immers bedenkelijk om deze ketel, met name non-native speakers die bovendien dagelijks uren lang in een multilinguale context vertoeven, publiekelijk te gispen om hun gebrekkige politico-Engels, dat op zich al een erg specifiek, beperkt (en beperkend) register vormt. Veel bedenkelijker nog wordt zulk taalgebruik bij een journalist(-e) die in de allereerste plaats als opdracht heeft degelijke, goed overwogen informatie te leveren. Ik draai een oeroude wijsheid dan ook liever om: ce qui s'énonce clairement, me paraît bien conçu. Maar daar valt dus van langsom meer aan te twijfelen. En vervolgens heeft zeker een 'native writer' de verdomde plicht om een glasheldere en dus ondubbelzinnige communicatie te verzorgen ten aanzien van alle mede-taalgebruikers.
Deeerste zin van de lead zet alles in een prachtig perspectief: “Op deze Gedichtendag vieren we het wonder van de taal.” Dat zal wel, ja. Ik hef alvast het glas op de wonderlijke virtuositeit van deze taalbewuste en zelfs taalcombattieve journaliste en haar Knack-ige woordgebruik (maar het adjectief dan wel degelijk met kapitaal én een koppelteken, anders klopt het niet).
Mijn nieuwsgierigheid dreef me ertoe de schrijfster in kwestie te googelen. Een enkele link leerde me dat ze van opleiding germaniste is. Germaniste? Ja, maar dan wellicht uitsluitend Engels georiënteerd, wat meteen haar (hoe dan ook meer dan begrijpelijke) bezorgdheid zou verklaren.
Toevallig las ik iets verderop in een andere link: “…’Engelse trui’ vertalen vanhet Nederlands naarhet Engels”. Ik gaf het dan maar op. Alleen nog dit: waar men zijn taal verkracht, verkracht men ook am Ende ideeën, feiten, en misschien uiteindelijk ook mensen.
Waarom? Precies wegens dat arrogante, zelfgenoegzame, domme je-m’en-foutisme. Daarom.
Lutin D’ANVERS
