De Antwerpse stadsdichter Peter Holvoet-Hanssen beschouwt kennelijk zijn ambt als een full-time job. Dinsdag 11 mei trad hij als gastheer op in Rood/Wit – het Berchemse cultuurcafé (Generaal Drubbelstraat 42, 2600 Berchem) waar ik het voorrecht had hem jaren geleden persoonlijk te mogen leren kennen.
In 2004 hield ik in Rood/Wit een lezing over 'Paul van Ostaijen, jazz & Chopin', die achteraf hier gepubliceerd werd. Tot ieders verbazing zong ik toen een aantal liederen waarvan Van Ostaijen een aantal fragmenten citeerde of verwerkte in Bezette stad. In Rood/Wit had ik ook een aantal verhelderende gesprekken met Joris Gerits.
Naar versleten iconen als Kristien Hemmerechts of Leonard Nolens ging ik niet luisteren (waarom zou ik ook?) maar 'Hoe de vis de zee verloor', ja, dat trok mij wel aan, ook al (of misschien: vooral) omdat Peter Holvoet-Hanssen daar uitdrukkelijk mijn aandacht op gevestigd had.
Ik was er dus bij dinsdag, met Pruts Lantsoght en Luc Neuhuys, toen Flor Vandekerckhove, Geert Cyriel Tavernier en Marnix Verleene zeewaardige verhalen, gedichten en beelden uit Oostende brachten: “Hoe de vis de zee verloor”. Vrijblijvend was het allerminst (en wie had dat gedacht, wanneer Peter Holvoet zich engageert?).
Onderhuids thema was immers de teloorgang van de vrije visserij, wat fel tot uitdrukking kwam in het gedicht van Schipper-Odysseus Marnix Verleene, Ridder van het Kapersnet, een hulde aan zijn vriend Jean Deley, “de laatste visser”.
Flor Vandekerckhove, de zeer merkwaardige hoofdredacteur van Het Visserijblad (door Peter Holvoet-Hanssen ingeleid als 'de laatste trotskist' – maar de 'kaper' vergist zich, het zij hem voor een keer vergeven...) las (veel te snel) een zonder meer schitterend hoofdstuk uit een te verschijnen roman, waar ik van nu af naar uitkijk. Geert Cyriel Tavernier bracht een sterk gedicht, helaas al te 'voordrachtkunstenaarachtig' vertolkt.
En bij wijze van verrassing werden de aanwezigen nog getrakteerd op een sterk optreden van Bruno Deneckere (wellicht bij wijze van Gents verbingsteken tussen Oostende en Antwerpen...).
Achteraf had ik nog boeiende gesprekken, o. m. met de talentvollke en scherpzinnige Leïla Boukhelif en Leo Reijnders (de plastische kunstenaar die bij Radio Centraal elke maandag 'De wolkenbreiers' verzorgt).
*
Café 'RoodWit' bestaat al een eeuwigheid. Het is een van de weinige authentieke buurtkroegen die Berchem (Antwerpen) nog rijk is. De naam RoodWit komt overigens van de kleuren van de biljartballen, die op de biljarttafel liggen die centraal staat in het café.
Eind vorige eeuw nam Peter Melis samen met een vriend en zijn vrouw de de zaak over. Met als eerste bedoeling de plek en haar buurtfunctie voor de ondergang te vrijwaren. Hoe dat kon, werd met veel intuïtie en creativiteit stap voor stap uitgezocht en opgebouwd. De jukebox werd vervangen door een piano. De speelkast door een boekenrek. Er kwam een 'boekje' op elke tafel te liggen met nieuwtjes uit eigen kring maar ook een maandelijkse boekbespreking, doordenkers en andere verhaaltjes. RoodWit werd het startpunt van buurt- en straatfeesten, vergaderplek van talloze wijkcomités, thuishaven van biljart-, bak- en voetbalsupporterclubs, schaaktoernooien en biljart- en djembélessen.
En sinds een drietal jaren is er, in de schoot van RoodWit, 'De Boog'.
Poëzie, literatuur, theater, muziek en dans - kunst in het algemeen dus - wordt al te vaak opgesloten in cultuurtempels met een hoge drempel. De Boog wil lezingen, theater- en dansvoorstellingen, voordrachten, concerten... organiseren die dicht bij het publiek staan. De toegangsprijs wordt laag gehouden (5 €). De Boog-activiteiten gaan door - in principe - elke tweede dinsdag van de maand, telkens om 20u30 in café RoodWit. Initiatiefnemers zijn Geerdt Magiels, Peter Holvoet-Hanssen, Jo Roets en Kris Verellen: een (tegendraadse) wetenschapsjournalist, een eigenzinnige dichter en performer wiens talent door enkele critici meteen gewaardeerd werd en het dan toch o zo terecht tot Antwerpse stadsdichter bracht, een bevlogen toneelman en een dichter die honderden verzen uit de Nederlandse literatuur uit het hoofd citeert. Voeg er nog Peter bij, de uitbater die Majakowski in het Russisch declameert. Het zal dan ook wel aan hem te danken zijn dat de activiteiten van De Boog plaatsvinden onder een motto van Velimir Chlebnikov: “Godverdomme goden, Dat gij ons maakte om te sterven. Wel daarom richten wij omhoog deze door treurnis giftige pijlen, ziehier de boog”.
Henri-Floris JESPERS
